Than hoạt tính từ gỗ là vật liệu có khả năng hấp phụ cao, được ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực lọc nước, khử mùi, lọc khí,... Cách làm than hoạt tính từ gỗ VITEKO hướng dẫn trong bài viết không chỉ giúp bạn tiết kiệm chi phí mà còn đảm bảo chất lượng an toàn.
Cũng vì có chi phí thấp, nguyên liệu dễ tìm, nên cách làm than hoạt tính từ gỗ đang được nhiều người quan tâm. Khác với quy trình sản xuất than hoạt tình từ gỗ quy mô công nghiệp, phương pháp tại nhà sử dụng nhiệt độ thấp dưới 100°C, an toàn và rất dễ thực hiện.
I. Cách làm than hoạt tính từ gỗ
Than hoạt tính từ gỗ rất dễ chế tạo, VITEKO đã kiểm chứng bằng cách tự thí nghiệm thực tế và tạo ra than gỗ hoạt tính thành công. Chúng tôi sẽ hướng dẫn chi tiết từng bước về cách làm than hoạt tính từ gỗ đơn giản trong nội dung dưới đây.
1.1. Chuẩn bị nguyên liệu gỗ và dụng cụ
Nguyên liệu để làm than hoạt tính gỗ:
- Chọn các loại gỗ có hàm lượng cellulose cao, ít tạp chất như gỗ thông, gỗ bạch đàn, gỗ bồ đề... trọng lượng tùy vào nhu cầu. Có thể dùng gỗ vụn, cành cây nhỏ, hoặc các loại gỗ khác có sẵn.
- Chất hoạt hóa có thể dùng nước sạch hoặc nước có pha thêm hóa chất kích hoạt như CaCl2 (canxi clorua) để tăng độ xốp, độ hấp phụ của than.
Thiết bị, dụng cụ để làm than hoạt tính gỗ:
- Nồi/thùng kim loại chịu nhiệt, có nắp đậy
- Lò nung/bếp than có thể điều chỉnh nhiệt độ
- Kẹp gắp, găng tay chịu nhiệt và một số dụng cụ bảo hộ khác
- Cối, chày hoặc máy nghiền than (Loại nhỏ)
- Sàng lọc, Rây lọc mịn (Nếu cần)

1.2. Quy trình sản xuất than hoạt tính từ gỗ tại nhà
Thực hiện làm than hoạt tính tại nhà bằng gỗ chỉ cần thông qua 6 bước đơn giản:
- Bước 1: Lấy gỗ đã chuẩn bị, phơi khô đến khi độ ẩm <15%, dùng máy cắt (Hoặc chẻ) thành từng khúc nhỏ.
- Bước 2: Cho gỗ vào nồi/thùng để nung ở 80-100°C trong 4-8 tiếng (Bịt kín các khe hở bằng đất sét hoặc khăn ẩm).
- Bước 3: Hoạt hóa than hoạt tính gỗ bằng cách pha 50g CaCl2 (cho 5 lít nước), cho than vào ngâm 2-3 giờ.
- Bước 4: Vớt than ra, rửa với nước sạch 3-4 lần, để ráo và phơi khô (hoặc sấy).
- Bước 5: Nghiền nhỏ than theo mục đích sử dụng, cho vào túi vải hoặc hộp đựng, bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát.
- Bước 6: Lấy 1 ít than cho vào nước, quan sát độ hấp phụ (độ sủi bọt), nếu độ xốp tốt than sẽ nổi trên mặt nước.

Ngoài ra, bạn cũng có thể kiểm tra độ hoạt tính của than làm từ gỗ tại nhà bằng cách đốt thử, than hoạt tính không dễ cháy, nếu đốt mà thấy rằng than bắt lửa nhanh thì quá trình làm đã không thành công. Hãy bình luận chi tiết trường hợp của bạn ở bên dưới, VITEKO sẽ cùng bạn tìm hiểu nguyên nhân và đưa ra giải pháp để khắc phục vấn đề nhanh chóng.
Ngoài ra, hãy tham khảo thêm tổng hợp các [Cách làm than hoạt tính tại nhà] để biết thêm nhiều loại than hoạt tính khác nhé!
II. Quy trình sản xuất than hoạt tính từ gỗ quy mô công nghiệp
Quy trình sản xuất than hoạt tính từ gỗ quy mô công nghiệp khác hoàn toàn với cách làm than hoạt tính từ gỗ đơn giản mà VITEKO đã hướng dẫn. Ở đây, từng giai đoạn sẽ được phân chia và thiết kế vận hành rõ ràng, nếu muốn tìm hiểu thêm, bạn có thể tham khảo nội dung bên dưới (Đây là quy trình mà nhà sản xuất than hoạt tính gỗ, đối tác của VITEKO cung cấp).

2.1. Giai đoạn chuẩn bị và xử lý gỗ
Có thể gọi là giai đoạn tiền xử lý:
- Bước 1: Chọn lọc nguyên liệu gỗ, các loại gỗ có hàm lượng carbon cao, ít tạp chất.
- Bước 2: Kiểm tra chất lượng, loại bỏ phần bị sâu bệnh, mục nát hoặc có dấu hiệu hư hỏng, loại bỏ tạp chất, giảm độ ẩm.
- Bước 3: Sử dụng máy cắt, máy nghiền để cắt thành các khúc, thanh hoặc dăm gỗ có kích thước đồng đều.
- Bước 4: Sử dụng các loại máy sấy công nghiệp, sấy khô gỗ để giảm độ ẩm xuống mức <10%.
- Bước 5: Phân loại gỗ theo kích thước, độ dày, độ ẩm để đảm bảo chất lượng đồng đều cho các mẻ than hoạt tính.

Không giống với cách làm than hoạt tính từ gỗ tại nhà, quy trình công nghiệp phải được thiết kế, vận hành theo tiêu chuẩn an toàn được quy định.
2.2. Giai đoạn than hóa gỗ
Quy trình than hóa sẽ diễn ra thông qua 3 bước:
- Bước 1: Cho gỗ vào lò nung (Sử dụng công nghệ lò ngang hiện đại)
- Bước 2: Điều chỉnh nhiệt độ ở mức 800-900°C
- Bước 3: Duy trì ở nhiệt độ đó trong thời gian 6-8 giờ
Mục tiêu chính của than hóa là loại bỏ các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (hydro, oxy, nitơ) dưới dạng khí, để lại chủ yếu là carbon, tạo ra các lỗ xốp rỗng, khe hở bên trong cấu trúc gỗ, làm tăng diện tích bề mặt của than lên đáng kể.
2.2. Giai đoạn hoạt hóa than gỗ

Vì ứng dụng công nghệ sản xuất than hoạt tính gỗ hiện đại bằng lò ngang nên hoạt hóa sẽ được tiến hành liên tục sau khi than hóa hoàn thành với 3 bước:
- Bước 1: Tác nhân hoạt hóa (hơi nước) được đưa vào lò, phản ứng với carbon trong than. C (carbon) + H2O (hơi nước) → CO (carbon monoxide) + H2 (hydro).
- Bước 2: Kiểm soát nhiệt độ, lưu lượng hơi nước chặt chẽ trong suốt quá trình hoạt hóa.
- Bước 3: Duy trì quá trình hoạt hóa ở thời gian 4-6 giờ
Sau bước hoạt hóa than hoạt tính từ gỗ, diện tích bề mặt than tăng, tạo ra các lỗ xốp, mao mạch trên bề mặt than gỗ, tăng khả năng hấp phụ. Bề mặt càng lớn, than càng có khả năng hấp phụ nhiều chất ô nhiễm hơn.
2.3. Giai đoạn hoàn thiện
Than hoạt tính từ gỗ sẽ được rửa bằng nước sạch để loại bỏ tro, bụi bẩn và các chất hòa tan. Trong một số trường hợp, để loại bỏ các tạp chất kim loại, các hợp chất khó hòa tan, than sẽ được rửa bằng dung dịch acid loãng như acid hydrochloric (HCl) hoặc acid sulfuric (H2SO4).

Sau khi rửa bằng dung dịch acid, tiến hành rửa sạch lại bằng nước để loại bỏ hoàn toàn các hóa chất này. Tiếp theo, sấy khô ở nhiệt độ thích hợp để loại bỏ hoàn toàn độ ẩm cho than hoạt tính.
Phân loại, than hoạt tính lại được thông qua hệ thống sàng lọc để phân loại theo kích thước hạt, tạo ra các sản phẩm có kích thước khác nhau (Ví dụ: dạng hạt, dạng bột, dạng viên). Than hoạt tính được kiểm tra chất lượng định kỳ để đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn về độ hấp phụ, hàm lượng tro, độ ẩm, độ bền cơ học và các chỉ tiêu khác.
III. Những câu hỏi thường gặp về cách làm than hoạt tính từ gỗ
Q1. Than hoạt tính làm từ gỗ có tác dụng gì?
Trả lời: Than gỗ hoạt tính giúp hấp phụ tạp chất, loại bỏ chlorine, kim loại nặng, hấp thụ, khử mùi, lọc không khí, loại bỏ VOC, formaldehyde,…
Q2. Than hoạt tính làm từ gỗ có độc không?
Trả lời: Than hoạt tính làm từ gỗ không chứa chất độc hại, chỉ có một số rủi ro khi sử dụng loại gỗ xử lý qua hóa chất. Để nhận biết than tốt chỉ cần đảm bảo than không có mùi lạ hoặc màu (khác màu đen).

Q3. Cách làm than hoạt tính từ gỗ tại nhà có hiệu quả không?
Trả lời: Cách làm của VITEKO có tỷ lệ thành công lên đến 85% vì chúng tôi đã áp dụng và tạo ra than gỗ hoạt tính có tỷ lệ carbon khá cao, không dễ bị bắt lửa, dùng để lọc nước cũng rất tốt.
Q4. Cần lưu ý gì khi làm than hoạt tính gỗ tại nhà?
Trả lời: Đảm bảo độ thông gió, tránh tích tụ CO, phải có trang bị bảo hộ và trang bị phòng cháy.
Mọi thông tin chi tiết về cách làm than hoạt tính từ gỗ và quy trình sản xuất than hoạt tính từ gỗ đã được VITEKO hướng dẫn và phân tích ở nội dung trên. Nếu vẫn còn điều gì thắc mắc, vui lòng để lại bình luận hoặc liên hệ ngay qua hotline 093 345 5566 để chúng tôi có thể hỗ trợ kịp thời.