Trong nội dung bài viết này, VITEKO sẽ đề cập đến cấu tạo, ưu điểm, hướng dẫn cách làm bể lọc nước giếng khoan và những lưu ý khi tự làm bể lọc nước giếng khoan thật chi tiết, để bạn có thể tự xây dựng cho gia đình một hệ thống lọc thật an toàn.
Các cách thức xử lý nước giếng tự chế mà người dùng tìm hiểu trên internet, có thể phù hợp trong những tình huống cấp bách. Nhưng có một vấn đề là chúng không đưa ra giải pháp hoàn chỉnh cho nguồn nước sạch để phục vụ nhu cầu dài hạn, vì hai nguyên nhân chính:
- Không đáp ứng đủ lượng nước cho toàn bộ gia đình, hãy tính đến nhu cầu nước uống, chế biến thức ăn, tắm gội và giặt giũ,…
- Những cách thức này chỉ loại bỏ được một thành phần cụ thể, bỏ sót nhiều tạp chất gây ô nhiễm tiềm tàng trong nguồn nước giếng khoan.

Để giải quyết vấn đề nguồn nước giếng khoan, nguồn nước giếng ngầm phục vụ sinh hoạt, nên đầu tư một hệ thống lọc nước sinh hoạt gia đình đầy đủ tính năng. Tuy nhiên chi phí của những hệ thống này khá cao, do đó bạn có thể lựa chọn phương án thay thế là tự xây dựng một bể lọc nước giếng khoan đơn giản tại nhà.
I. Bể lọc nước giếng khoan là gì?
Bể lọc nước giếng khoan là một trong những hệ thống lọc nước được thiết kế và xây dựng với mục đích xử lý, làm sạch nước từ nguồn giếng khoan, loại bỏ các chất cặn, chất bẩn, phèn, cùng những thành phần gây ô nhiễm khác, từ đó mang lại nguồn nước trong sạch hơn để phục vụ nhu cầu sinh hoạt.

Mục đích sử dụng:
- Xử lý nước từ giếng khoan: Hỗ trợ loại trừ các chất cặn, phèn, cùng những chất gây nhiễm bẩn khác có trong nước giếng khoan, giúp nước an toàn hơn để sử dụng.
- Nguồn nước sạch cho sinh hoạt: Bể lọc nước giếng khoan giúp mang lại nguồn nước trong và sạch, đảm bảo sức khỏe cho người sử dụng trong các hoạt động hàng ngày như tắm rửa, giặt giũ, nấu ăn,...
- Lọc nước thô: Có thể xem là một phương pháp lọc thô, hỗ trợ loại trừ các chất cặn có kích thước lớn, sau đó kết hợp với các phương pháp lọc khác để đạt hiệu quả xử lý cao hơn.
II. Cấu tạo của bể lọc nước giếng khoan
Cấu tạo của bể lọc nước giếng khoan có các bộ phận chính bao gồm: Bể lọc nước, các lớp vật liệu lọc, giàn phun mưa, hệ thống ống lọc và bể chứa nước sạch sau khi lọc. Đối với bể lọc, bạn có thể tự xây hoặc sử dụng một thùng chứa lớn (Chất liệu nhựa hoặc inox không gỉ). Chọn vật liệu lọc tùy vào chất lượng nguồn nước giếng khoan như sỏi đỡ, cát mangan, cát thạch anh, than hoạt tính,…

Chi tiết về cấu tạo của bể lọc nước giếng khoan:
- Bể lọc nước: Tự xây bể lọc 3 ngăn (Ngăn lắng, ngăn lọc và ngăn chứa) hoặc sử dụng 3 bồn chứa lớn (Bồn lắng, bồn lọc và bồn chứa), chiều cao của bể/bồn tối thiểu là 1m.
- Các lớp vật liệu lọc: Ít nhất là 5 lớp, các loại vật liệu lọc nước giếng khoan được dùng nhiều nhất như sỏi đỡ, than hoạt tính, cát mangan, cát thạch anh, cát đen, cát vàng,…
- Giàn phun mưa: Oxy hóa các chất gây ô nhiễm, các kim loại (Đặc biệt là sắt và mangan), giúp chúng dễ dàng kết tủa và loại bỏ khỏi nước.
- Hệ thống ống lọc: Vị trí đặt dưới đáy bể, có các lỗ nhỏ ngăn chặn vật liệu lọc và định hình dòng chảy.
- Bồn chứa nước sạch sau khi lọc (Ngăn chứa/Ngăn thứ 3 của bể lọc): Nước sau khi lọc chứa trong bể/bồn đã sẵn sàng để được sử dụng.
Quy trình hoạt động của bể lọc nước: Nước từ giếng khoan được dẫn vào bể/bồn lắng, di chuyển qua từng tầng vật liệu lọc, quá trình này hỗ trợ loại trừ các chất cặn, phèn, cùng những chất gây nhiễm bẩn khác. Nước sau khi lọc sẽ chảy vào bể/bồn chứa nước sạch. Một số thiết bị còn được trang bị hệ thống phun mưa gắn ở bể/bồn lắng để tăng cường quá trình oxy hóa các kim loại như sắt, mangan.

II. Hướng dẫn cách làm bể lọc nước giếng khoan gia đình
Để thực làm bể lọc nước từ giếng khoan, bạn cần tiến hành phải thiết kế bể lọc, chuẩn bị linh kiện đầy đủ, sau đó xây dựng bể (Có thể dùng bể lọc bằng thùng inox) gồm các ngăn lắng, lọc, và ngăn chứa nước, chuẩn bị vật liệu lọc tương ứng với nguồn nước giếng. Hệ thống lọc nước từ giếng khoan hỗ trợ loại trừ các chất cặn, khử mùi, khử màu, cùng các chất độc hại, đảm bảo nguồn nước sinh hoạt an toàn.
2.1. Bước 1: Thiết kế bể lọc nước giếng khoan
Một bể lọc nước giếng khoan có cấu tạo cơ bản là 3 ngăn, trong đó bao gồm ngăn lắng, ngăn lọc và ngăn chứa. Mỗi ngăn trong bể sẽ thực hiện một chức năng riêng biệt và theo thứ tự.
Chiều cao tối thiểu của một bể lọc nước là 1m, nếu thấp hơn 1m thì hiệu quả lọc sẽ không được cao. Mỗi ngăn bên trong bể lọc sẽ có kích thước tối thiểu là 80cm x 80cm x 1m (dài x rộng x cao). Có thể điều chỉnh kích thước lớn hơn, sao cho đáp ứng được nhu cầu sử dụng của bạn.
Nếu không tiện để xây dựng bể lọc, bạn cũng có thể dùng những loại thùng (bồn) làm bằng nhựa hoặc inox không gỉ để thay thế, mỗi thùng (bồn) sẽ có dung tích từ 200 lít trở lên, tùy nhu cầu sử dụng nước của bạn.
Đây là bản thiết kế bể lọc nước giếng khoan (3 ngăn) chi tiết
2.2. Bước 2: Chuẩn bị các linh kiện để xây bể
- Gạch xây, xi măng, cát, đá (hoặc sỏi) và nước
- Ống nhựa PVC (đường kính 48mm)
- Vòi nước sạch, vòi xả thải
- Máy bơm
- Giàn phun mưa
- Phao cơ/Phao điện
- Hệ thống cút nối, keo dán
- Van vận hành
2.3. Bước 3: Xây dựng hoặc chuẩn bị bể lọc
Xây dựng bằng cách áp dụng bản thiết kế bể lọc nước giếng khoan:
- Sử dụng gạch và bê tông (Hỗn hợp của xi măng, cát, đá hoặc sỏi và nước) để xây bể, chia thành 3 ngăn: Ngăn lắng, ngăn lọc, và ngăn chứa.
- Thành bể và đáy bể có độ dày tối thiểu 10cm giúp cho bể chịu được lực và có độ bền cao hơn.
- Như bản thiết kế, chiều cao bể phải tối thiểu là 1m, mỗi ngăn có kích thước tối thiểu 80cm x 80cm (Dài x rộng).
- Ngăn lắng nên xây ở vị trí cao hơn ngăn lọc để nước tự chảy xuống.
Tiến hành xây dựng bể lọc nước giếng khoan
Thay thế bể lọc bằng cách chuẩn bị 3 thùng/bồn chứa, bồn lắng, bồn lọc và bồn chứa có dung tích tối thiểu là 200 lít.
2.4. Bước 4: Chuẩn bị vật liệu lọc nước giếng khoan
Dưới đây là lượng vật liệu lọc đáp ứng cho bể lọc kích thước 80cm x 80cm x 1m:
- Sỏi đỡ có kích thước 0.5-1 cm (25kg);
- Cát thạch anh (25kg);
- Cát vàng (25kg);
- Than hoạt tính (50kg);
- Cát mangan (100kg);
Lưu ý: Nếu nguồn nước giếng bị nhiễm phèn nặng hãy thay cát mangan bằng hạt Birm lọc nước hoặc hạt Filox lọc nước.
2.5. Bước 5: Lắp đặt hệ thống ống dẫn nước và van
- Vị trí dưới cùng, cách đáy bể 2-5 phân, dùng ống lọc nhựa PVC (đường kính 48mm) có các lỗ nhỏ, rải đều để làm ống thu nước. Đồng thời ngăn không cho vật liệu lọc theo dòng nước chảy ra bên ngoài. Một đầu ống được bịt kín, đầu còn lại thì nối với ống dẫn vào bể chứa nước.
- Nối đường ống theo thứ tự từ giếng -> Máy bơm -> Giàn phun mưa (Giàn lắp sau cùng) -> Bể lắng -> Bể lọc -> Bể chứa nước sạch.
- Tiến hành lắp van để điều khiển dòng nước và xả cặn.
Lăp đường ống nước và van vận hành cho bể lọc giếng khoan
2.6. Bước 6: Sắp xếp và đổ vật liệu lọc theo thứ tự
Đổ các lớp vật liệu lọc theo thứ tự từ dưới lên:
- Lớp thứ 1: Sỏi đỡ được đổ dày 1 lớp khoảng 10cm, lấp đầy đường ống nước.
- Lớp thứ 2: Cát mangan đổ dày 1 lớp từ 20-30cm
- Lớp thứ 3: Than hoạt tính đổ 1 lớp dày khoảng từ 15-20cm
- Lớp thứ 4: Cát thạch anh có độ dày khoảng 10cm
- Lớp thứ 5: Cát vàng sẽ được đổ vào 1 lớp có độ dày khoảng 10cm
2.7. Bước 7: Lắp đặt giàn phun mưa
Đường ống từ máy bơm nối với ống của giàn phun mưa, còn giàn phun sẽ lắp ở vị trí bên trên bể lắng, hướng nước chảy xuống dưới, thiết kế khoảng cách lỗ trên giàn phun sao cho dảm bảo nước được phân bố đều.
Sau khi hoàn thiện 7 bước, hãy bật bơm lên và quan sát toàn bộ quá trình phun mưa và lọc nước của bể lọc nước giếng khoan.
Lắp đặt giàn phun mưa cho bể lọc giếng khoan
III. Ưu điểm của bể lọc nước giếng khoan
Nội dung hướng dẫn làm bể lọc nước giếng khoan này có rất nhiều ưu điểm, nổi bật nhất là: Cải thiện chất lượng nước giếng, tiết kiệm chi phí, dễ lắp đặt và bảo trì, điều chỉnh linh hoạt, phù hợp cho nguồn nước có độ ô nhiễm thấp.

Chi tiết các ưu điểm của bể lọc nước giếng khoan gia đình:
- Cải thiện chất lượng nước: Bể lọc hỗ trợ loại trừ các chất cặn, cặn bẩn, mùi hôi tanh, và các chất độc hại như kim loại nặng (sắt, mangan, asen) và vi khuẩn có trong nước giếng khoan.
- Chi phí thấp: So với các hệ thống lọc nước hiện đại, bể lọc sử dụng các vật liệu lọc đơn giản như cát, đá sỏi, than hoạt tính, hỗ trợ tiết kiệm chi phí đầu tư ban đầu.
- Dễ lắp đặt và bảo trì: Bể lọc có cấu tạo đơn giản, dễ lắp đặt, dễ sửa chữa, dễ bảo trì, đặc biệt là khi tự làm bể lọc nước giếng khoan tại nhà.
- Linh hoạt: Có thể tùy chỉnh kích thước bể, khối lượng nguyên liệu và loại lọc phù hợp với nhu cầu sử dụng và nguồn nước đầu vào.
- Phù hợp với nguồn nước ít ô nhiễm: Bể lọc có thể loại trừ một số chất cặn, cặn bẩn và một phần vi khuẩn, thích hợp cho các nguồn nước có mức độ ô nhiễm không quá cao.

Tuy nhiên, hiệu quả lọc của bể còn hạn chế so với các hệ thống lọc nước giếng khoan hiện đại, được lắp đặt bởi những đơn vị có chuyên môn. Cụ thể:
- Không lọc bỏ hoàn toàn tạp chất, vi khuẩn, cặn bẩn cũng như kim loại nặng và các chất ô nhiễm khác.
- Không thể áp dụng đối với nguồn nước giếng bị ô nhiễm nặng.
- Hệ thống rửa ngược là tự thiết kế lắp đặt nên có thể không hoạt động tốt khiến cho các lớp vật liệu dễ bị đóng cặn, tắc nghẽn, tốn kém chi phí để thay thế định kỳ.
- Bể lọc nước giếng khoan chiếm nhiều diện tích lắp đặt hơn so với hệ thống máy lọc nước giếng khoan hiện đại.
IV. Những lưu ý khi tự làm bể lọc nước giếng khoan
- Tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng của gia đình, kích thước bể có thể được điều chỉnh khác nhau. Bể lọc kích thước càng lớn thì khối lượng vật liệu cần sử dụng càng nhiều. Phải đảm bảo độ dày tổng các lớp vật liệu từ 50cm trở lên.
- Kỹ thuật lắp đặt bể lọc, hệ thống đường ống lọc và xả sẽ quyết định đến chất lượng và độ bền của vật liệu lọc trong bể lọc nước giếng khoan.
- Đối với nguồn nước giếng khoan bị nhiễm sắt, mangan thì hạt birm lọc nước, hạt lọc Filox là vật liệu cần ưu tiên sử dụng. Không chỉ hiệu quả hơn mà độ bền, tuổi thọ cũng gấp 5-7 lần so với loại vật liệu lọc khác.
- Tỷ trọng vật liệu cát sỏi so với tỷ trọng nước là: 300kg/m3.
- Tỷ trọng vật liệu than hoạt tính so với tỷ trọng nước là: 650 - 700kg/m3.
- Tỷ trọng hạt birm/shạt lọc Filox so với tỷ trọng nước là: 1500kg/m3.

Ngoài việc tìm hiểu về cách làm bể lọc nước giếng khoan gia đình, các bạn cũng có thể tham khảo những hệ thống lọc nước giếng khoan lắp đặt bởi VITEKO, hãy cân nhắc và đưa ra sự lựa chọn hợp lý nhất. Hoặc gọi ngay qua điện thoại 093 345 5566, đội ngũ kỹ thuật chuyên ngành lọc nước gia đình - công nghiệp tại VITEKO sẽ tư vấn miễn phí, gợi ý giải pháp cá nhân hóa, phù hợp với từng đối tượng khách hàng.